فرمون برگ خوار چغندر قند

توضیحات

اهمیت اقتصادی

کرم  برگخوار چغندرقند، کرم برگخوار کارادرینا  و یا کرم برگخوار ذرت یکی از مهمترین آفات گیاهان زراعی است آفتی پلی فاژ بوده و دارای مناطق انتشار بسیار وسیعی میباشد. در حالت طغیانی باعث خشک شدن بوته هاي چغندرقند و ذرت میگردد. این آفت میتواند در مدت کوتاهی مزارع جوان چغندر را به طور کامل نابود سازد. در مناطق مختلف به نام هاي رهه، لهه، راهو، منجه، خنج، کوخ، قورت و کارادرینا شناخته میشود. لارو کرم کارادرینا اکثر محصولات زراعی از جمله چغندرقند، پیاز، هویج، بادام زمینی، ذرت، سویا، یونجه، پنبه، گوجه فرنگی، گیاهان جالیزی و حبوبات و تعدادي از علفهاي هرز مانند سلمه، گل ماهور، تاج خروس، خرفه و…مورد حمله خود قرار میدهد و بین محصولات زراعی گیاهانی مثل چغندرقند، یونجه و ذرت هاي جوان را بیشتر ترجیح میدهد.

مناطق جغرافیایی

این آفت انتشار بسیار گسترده در نواحی مختلف جهان (قاره هاي آسیا، اروپا، آفریقا، استرالیا، آمریکاي شمالی و مرکزي) دارد. در کشور ما  اغلب در مناطقی که چغندرکشت میگردد، از جمله کرج، آذربایجان غربی، کرمانشاه، خراسان رضوي، همدان و لرستان گسترش بسیار زیادي داشته و جزو آفات درجه اول چغندرقند محسوب میشود.

شکل شناسی کرم برگخوار چغندر قند

تخم

تخمها کوچک، گرد به قطر 0.5 میلیمتر، زرد تا زرد مایـل بـه سـبز کـه به صورت دسـته جمعی در سطح زیرین برگ قرار میدهند و حشره ماده روي آن ها را با ترشحات قسمت خارجی دستگاه تناسلی پوشانده و برای نگهداری و مراقبت از تخم ها روي آن را با یک دسته از موهاي سفید و زرد رنگ انتهاي شکم میپوشاند.

لارو

لارو کرم برگخوار چغندر (کارادرینا) معمولا سبز روشن بوده که با توجه به تغذیه، شرایط محیطی و فراوانی جمعیت به رنگهاي سبز تیره، قهوه اي و حتی سیاه نیز مشاهده میشود. در دو طـرف بـدن لارو سه نوار طولی به رنگهاي سیاه، نارنجی و سـفید موجود است کـه روزنـه هاي تنفـسی در درون نوار تیره قرار گرفته است. سطح بدن بدون مو است و به طول 25-30 میلیمتر دارد. معمولاً داراي 5 سن لاروي است که طول دوره هر سن لاروي تحت شرایط گرماي تابستان از 1.5 تا 3 روز نیز گزارش شده است. لارو سن پنجم داخل خاك می شود و در آنجا به شفیره تبدیل میگردد.

شفيره

طول بدن شـفیره 12-14 میلی متر می باشد، کله قندي به رنگ قهوه اي تـا خرمـایی و در قسمت انتهـایی مجهـز بـه 4 خـار (دو خار بزرگ و دو خار کوچک) است.

حشره کامل

حشره بالغ شب پره اي که 10-14 میلیمتر طول دارد، عرض بدن با بـالهـاي بـا 25-30 میلیمتر میباشد. بال جلو قهوه اي رنگ و یا خاکستري و هر یک داراي دو لکه لوبیایی شـکل و قهوه اي رنگ و دیگري قاعده اي گرد و زرد تا نارنجی رنگ میباشند. بـال پـشتی سـفید مایـل بـه خاکستري، رگبالها و حاشیه بال قهوه اي میباشد. در قسمت انتهاي بدن دارای دسته هـاي مـویی است کـه روي تخمها را با آنها میپوشاند.

 نحوه خسارت برگخوار چغندر قند

لاروهاي کرم برگخوار چغندرقند از بخش های شاخه، برگ و میوه گیاهان میزبان تغذیه مینمایند و لاروهاي برگخوار چغندر (کارادرینا)، برگهاي سبز چغندرقند و سایر میزبان ها را مورد حمله خود قرار میدهد. لاروها در ابتدا به صورت دسته جمعی از سطح زیرین برگ گیاهان میزبان تغذیه و آنها را سوراخ کرده، بطوري که فقط رگبرگهای برگها باقی مانده و در نهایت برگها مشک و توري شکل میشوند. لاروهاي بزرگتر بقیه قسمتهای میزبان را می خورند و در برگها سوراخهاي نامنظم بسیار بزرگی ایجاد میکنند و در صورت افزایش جمعیت لاروها، تمامی قسمتهاي دیگر برگ، حتی رگبرگها و حتی قسمتی از طوقه و ریشه چغندرقند را نیز مورد حمله قرار میدهند و در نهایت باعث خشک شدن بوته هاي چغندرقند میشوند. چنانچه بوته هاي چغندر دو برگی باشند (به استثناي دو برگ اولیه) تنها فقط یک لارو کارادرینا قادر خواهد بود، دو بوته چغندرقند را از بین ببرد و اگر بوته ها چهار برگی باشند دو لارو می توانند یک بوته را نابود سازند و بلاخره اگر بوته ها شش برگ داشته باشند چهار لارو می توانند یک بوته را به طور کامل از بین ببرند. در آلودگی شدید فقط رگبرگهای برگ میزبان باقی مانده و علائمی شبیه تگرگ زدگی ایجاد میکند.کشتزارهاي آسیب دیده از دور، مشابه کشتزارهایي هستند که دچار تگرگ شده باشند با این تفاوت کـه در کشتزار مورد حمله این آفت، لاروهاي در حال تغذیه از برگ و فضولات آنها قابل رویت است.

زیست شناسی

زمستان گذرانی این آفت در مناطق سردسیری دارای یخبندان زمستانی، به صورت شفیره در درون محفظه های گلی در داخل خاك  می باشد و در مناطق گرمسیری به صورتهاي مختلف حشره کامل، شفیره، لارو و تخم است. از اواخر اسفند و اوایل فروردین شفیره ها تبدیل به پروانه کامل می شوند و مزارع چغندر سبز میشوند و دیگر گیاهان نظیر یونجه، باقلا، نخود و اسفناج را مورد حمله قرار میدهند و بعد از 20 تا 25 روز (بسته به شرایط اقلیمی منطقه) جمعیت پروانه ها به حداکثر میرسد. پروانه هاي ماده 1تا 2 روز پس از مختصری تغذیه و قادر به جفتگیري و تخمریزی هستند و هر حشره ماده 300 -500 عدد تخم را در دستجات 40 -50 عددی در  قسمت سطح زیرین برگ و اغلب نزدیک به جوانه ها، حتی کلوخه ها و دیگر گیاهان میزبان قرار میدهند. مدت زمان تخمریزی 3 -7 روز است و شبپره ها معمولا 9- 10 روز بعد از زمان ظهور میمیرند. در مناطق گرم، تخم ها در عرض 2 تا 3 روز تفریخ میشوند و سپس لاروها از آن خارج میشوند. لاروها بعد از خروج از تخم از همان محل، شروع به تغذیه میکنند. میزان تغذیه از لاروهاي سن سوم به بعد افزایش مییابد. لاروها پس از تغذیه کامل به زمین می افتند و در خاك و زیر کلوخه ها، لانه هايی با استفاده از ترشحات بزاقی خود از گل درست میکنند و درون آن تبدیل به شفیره میشوند. دوره هر نسل در دماي 27 درجه سلـسیوس 24 روز و در دمـاي 16.7 درجه سلسیوس 45-50 روز طول میکشد که در نسل های دوم و سوم آفت خسارت به مراتب بیشتري وارد میسازند (مصادف با اوایل خرداد تا اواسط مرداد). آفت مناطق سردسیر 2- 4 نسل داشته و در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوائى 6 – 7 نسل و گاهی تا 11 نسل در سال ایجاد میکنند. این آفت فاقد دیاپوز اجباري میباشد.

 ردیابی و کنترل کرم برگخوار چغندر قند

نوع و نحوه تله گذاری:

استفاده از تله دلتا و تله قیفی جهت پایش و کنترل کرم برگخوار چغندرقند یا کرم برگخوار کارادرینا توصیه شده است. تله ها در اوایل بهار بر روی قیم یا نرده و در ارتفاعى برابر با ارتفاع گیاه نصب شود.

تعداد تله جهت ردیابی: 5-1 تله در هکتار

زمان بازدید: تله ها باید هر 7 تا 10 روز بازدید شوند.

زمان تعویض فرمون:  کپسول فرومون هر 3-4 هفته یکبار تعویض شود.

شرایط نگهداری: در دمای زیر صفر در یخچال برای 2 سال نگهداری شود.