پایش آفات انباری به کمک تله های فرمونی

آفات انباری چیست؟

وقتی در ارتباط با آفاتی که غذای ما را همیشه تهدید می‌کنند فکر می‌کنیم، میتوان آفات انباری را تهدیدی اقتصادی برای محصولات انباری در طول کل زنجیره نگهداری مواد غذایی معرف کرد. کاکائو، آجیل، آرد، غلات، برنج و محصولات دیگر، غذاهای مورد علاقه این گروه از آفات انباری هستند. با این حال، این گروه از آفات، مواد غذایی ما را در تمام مراحل فرآوری مواد غذایی تهدید می‌کند: از دانه‌های کامل در سیلوهای غلات و غلات فرآوری‌شده در آسیاب آرد گرفته تا تولید، ذخیره‌سازی و توزیع مواد غذایی، حتی در خانه‌ها و رستوران‌ها.

حضور و خسارت شپشه قرمز آرد روی گندم انبار شده

گونه های زیادی از آفت انباری وجود دارد که تولیدکنندگان مواد غذایی می توانند با آنها مواجه شوند. برای اینکه بفهمید به دنبال چه چیزی باید باشید، این آفات بسیار کوچک و‌ ریز هستند و حداقل یکی از مراحل زندگی آنها (معمولاً لاروها) در مواد غذا زندگی می کنند و این کار را برای کنترل می تواند بسیار دشوار کند، تا زمانی که جمعیت افزایش یابد. به عنوان یک گروه از آفات، آفات انباری در تمام مراحل نگهداری زنجیره غذایی خطراتی را برای کالاها می توانند ایجاد می کنند، اما هر گونه بر اساس نیازهای تغذیه ای که دارد تر جیحات مواد غذایی متفاوتی دارد، چند نوع آفت انباری وجود دارد:

• آفات اصلی یا درجه یک: اين آفات محصولات انباری تغذيه و در اغلب نقاط دنيا يافت مي شوند و اكثر عليه آنها مبارزه صورت می گيرد مانند شپشه دندانه دار، شپشه برنج، شپشه گندم، لمبه و بيد گندم، بعضي از سوسك های حبوبات و شب پره هندی
• آفات درجه دوم: شامل گروه بزرگی از حشرات و كنه ها هستند كه بطور اتفاقي در سيلوها و انبارها خسارت وارد می سازند. افات درجه دوم در شرايط خاصی تبديل به آفات شده مثلا دانه های سالم غلات توسط آفات درجه اول آسيب ديده و شكسته می شوند و سپس آفات درجه دوم قادر به حمله به بذور شكسته میشوند. مانند: سوسك نان، سوسك توتون، سوسك موزه، سوسك سياه ارد
• لاشخورها: لاشخورها که از مواد غذایی دور‌ریخته و موجودات مرده مانند سوسک های آرد تغذیه میکنند، آفات رایج غلات فرآوری شده مانند آفات غلات یا آرد هستند.
• آفات اتفاقی: تغذیه کننده های ثانویه آن دسته از آفات هستند که کپک ها و قارچ های همراه با دانه غلات و آرد را ترجیح می دهند، بنابراین آنها را می توان در محیط های غلات مرطوب پیدا کنیم.

نظارت یا پایش آفات انباری

پایش جمعیت آفات و کنترل جمعیت آفات انباری دارای مفاهیم بسیار متفاوتی است. یافتن آفات انباری در محصولات انباری بدون ابزار نظارتی مناسب بسیار دشوار است. تله‌های نظارتی فرمونی به متمرکز کردن بازرسی در مناطق خاص کمک می‌کنند. وقتی نظارت می کنیم، در مرحله جمع آوری اطلاعات هستیم. ما در تلاشیم تا کشف کنیم که، چه گونه ای، در چه میزان از جمعیت و در چه منطقه ای متمرکز  است. سپس با اطلاعات دریافت شده و بازرسی های منظم برای یافتن منبع جمعیت و تعیین تکنیک کنترلی مناسب اقدام کنیم. کنترل موفقیت آمیز، بدون نظارت منظم و دقیق اغلب غیرممکن است، بنابراین نمی توان از ابزارهای نظارتی استفاده کرد و انتظار داشت که آنها به تنهایی یک جمعیت را کنترل کنند. این امر به ویژه در مورد آفات انباری ها صادق است زیرا این آفات دگردیسی کامل دارند و در مراحل مختلف رشد، رفتار های متفاوت دارند و کنترل در مراحلی از زندگی آنها دشوار است.

چرا باید از فرمون های آفات انباری جهت پایش و ردیابی استفاده نمود؟

حضور شپشه آرد در داخل آرد و عدم امکان سمپاشی روی آرد

با توجه به اندازه بسیار کوچک آنها و این واقعیت که آنها معمولاً در غذایی که می خورند زندگی می کنند، یافتن آفات انباری بر اساس نظارت به تنهایی می تواند چالش برانگیز باشد. همچنین بدلیل اینکه بیشتر آفات انبار مراحل مختلف رشدی خود را در محصولات انباری میگذراند امکان سمپاشی مستقیم محصولات امکان پذیر نمی باشد و با قیمانده سموم شیمیایی باعث کاهش ارزش کمی و کیفی محصولات میگردد. همچنین بدلیل مقاومت آفات به حشره کش های شیمیایی و عدم رعایت اصول مبارزه شیمیایی بسیاری از آفات از بین نرفته و دوباره در محصولات مشاهده می شوند. بنابراین، متخصصان مدیریت آفات از چندین ابزار برای نظارت بر آفات انباری استفاده می کنند. نتایج پایش، همراه با آگاهی از ترجیحات غذایی گونه ها به نظارت آفات کمک می کند. رایج ترین ابزارهای نظارتی برای آفات انباری ها عبارتند از:

• تله های فرمونی: فرومون ها مواد بیوشیمیایی مخصوص گونه های خاص آفات هستند که حشرات از آنها برای برقراری ارتباط استفاده می کنند. متخصصان مدیریت آفات می توانند از نسخه های مصنوعی فرمون های آفات انباری ها استفاده کرده و آنها را در تله ها قرار دهند تا آفات انباری های بالغ را از پناهگاه خود خارج کنند.
• تله‌های کایرومون دار: تله‌های کایرومون دار از بوی غذا در تله‌ها استفاده می‌کنند که فرمون‌های تجاری موجود این ویژگی را ندارند تا بتوانند آفات انباری‌های را به دام بیاندارند. کایرومون ها جذابیت کمتری نسبت به فرمون های جنسی یا تجمعی دارند زیرا آفات انباری زمانی که در داخل مواد غذایی هستند کمتر به بوی غذا پاسخ می دهند. با این حال، کایرومون ها می توانند جایگاه مهمی در برنامه های فرمونی داشته باشند، جایی که ما گزینه های نظارت محدود و حداقل رقابت غذایی داریم.
• تله های  چسبنده (صفحات چسبناک): بیشتر برای نظارت بر سوسک ها استفاده می شود، صفحات چسبنده می توانند اطلاعاتی در مورد جمعیت آفات انباری ، به ویژه گونه هایی که از منبع غذایی دور می شوند، ارائه دهند.
• تله های نوری حشرات (ILT): بسیاری از آفات انباری قادر به  پرواز هستند و به شدت جذب نور می شوند. در حالی که ما اغلب ILT ها را برای نظارت بر جمعیت پروازی و آفات شب فعال نصب می گردد، این ابزار همچنین جایگاه مهمی در نظارت بر آفات انباری دارد.

شکار آفات انباری در تله و صفحات چسبنده به همراه فرمون های آفات انباری

همه این ابزارها بسته به آفات انباری موجود می توانند در نظارت بر آفات انباری نقش داشته باشند. به طور مثال اگر ما  نیاز به نظارت بر شبپره هندی Plodia interpunctella داریم، استفاده از تله نوری و هم تله های فرمونی بطور همزمان میتواند در کنترل این آفت موثر باشد. یا اگر محصولات به سوسک های آرد آلوده باشد، میتوان از صفحات چسبناک و تله های کایرومون دار روی زمین استفاده کرد. گزینه‌های کنترلی به گونه‌ها و رفتار آن‌ها و اینکه آیا فرمون‌ها به صورت تجاری برای آن‌ها سنتز شده‌اند، نیز بستگی دارد.

مانیتورینگ یا پایش فرومونی

دو نوع فرومون سنتز شده و برای استفاده در نظارت آفات انباری در دسترس هستند:

فرومون های جنسی

فرمون‌های جنسی که معمولاً توسط حشره ماده آزاد می‌شوند و توسط نرها شناسایی می‌شوند، در نتیجه تشخیص می‌دهند که فرستنده آماده جفت‌گیری است. فرمون‌های جنسی بسیار جذاب هستند و معمولاً میتوان با استفاده از این دسته از فرمون های مصنوعی  بالغین آفات انباری که طول عمر کوتاهی دارند را کنترل نمود، یک فرمون جنسی به نر و ماده کمک می کند تا یکدیگر را پیدا کنند و جفت گیری کنند. بنابراین باید اطمینان حاصل کرد که قبل از مرگ جفت خود پیدا نمی‌کنند. اگرچه فرمون جنسی در کنترل آفات بسیار مؤثر است، اما تنها برخی از گونه ها دارای فرمون های جنسی قوی هستند که به صورت مصنوعی در دسترس هستند:

• شب پره هندی (Plodia interpunctella)
• شب پره مدیترانه ای آرد یا بید آرد (Ephestia kuehniella)
• شب پره کشمش (Cadra figulilella)
• شب پره خشکبار (Ephestia elutella)
• شب پره غلات یا بید غلات (Sitotroga cerealella)
• لمبه گندم (Trogoderma granarium)
• سوسک سیگار (Lasioderma serricorne)
• بید لباس یا شب پره لباس (Tineola bisselliella)

کارآیی فرومون های آفات جهت کاهش خسارت و جمعیت آفت

فرومون های تجمعی

بسته به گونه، فرمون های تجمعی ممکن است توسط نر یا ماده آزاد شود، اما هم نر و هم ماده می توانند آنها را تشخیص دهند، برخلاف فرمون های جنسی که وابسته به جنسیت هستند. این فرمون ها به دلیل منبع غذا یا سرپناه می گویند “بیا اینجا“. متأسفانه، فرمون‌ها تجمعی نسبت به فرمون‌های جنسی کمتر مؤثر هستند، زیرا آفات انباری‌معمولاً در منبع غذایی زندگی می‌کنند، بنابراین به فرمون با منبع غذایی پاسخ نمی‌دهند. با این حال، زمانی که رقابت غذایی زیادی وجود ندارد، فرمون‌های تجمعی در برنامه‌های فرمونی جایگاه خاصی دارند. فرومون تجمعی به صورت تجاری در دسترس هستند که برای:

• بید لباس‌ ( بید خز) (Tinea pellionella)
• شپشه آرد (Tribolium confusum)
• شپشه قرمز آرد (Tribolium castaneum)
• سوسک کشیش (Rhyzopertha dominica)
• شپشک برنج (Sitophilus oryzae)

نحوه به دام انداختن آفات انباری با فرومون ها

فرمون ها، چه فرمون جنسی و چه فرمون  تجمعی، در داخل تله قرار می گیرد که آفات انباری را به دام بیاندازند. بیشترین تله های فرمونی آفات انباری عبارتند از:

تله الماسی و یا تله دلتا: این تله دارای صفحات چسبناک هستند که به شکل مثلثی و یا به شکل الماس آویزان می شوند. فرمون در داخل تله قرار می گیرد و اعضای گونه مورد هدف که به فرمون پاسخ می دهند را در تله می گیرد. تله دلتا و تله الماسی چون آویزان می شوند، بنابراین بیشتر برای گرفتن آفاتی که پرواز می کنند طراحی شده اند.

تله الماسی جهت شکار آفات انباری پروازی

تله گودالی یا پیت فال (Pitfall): تله‌های هستند که فرمون درون آنها قرار داده شده اند، پوششی برای محافظت از فرمون قرار داده و اجازه خروج آفت را از تله نمیدهند. هنگامی که آنها به سمت تله می آیند و سپس  در داخل گودال می افتند و نمی توانند به سمت بیرون برگردند. این تله ها اغلب همراه با روغن و یا کایرومون استفاده که به نگه داشتن آفات در تله کمک می کند.

تله گذاری فرومون آفات انباری چگونه است؟

جای قرار دادن تله های فرمونی بسیار مهم است. کارشناسان مدیریت آفات از این تله ها برای نظارت استفاده میکنند، بنابراین با توجه به موقعیت مکانی جهت پایش و نظارت تله ها نصب میگردند. فاصله بین تله ها بسته به گونه های مورد نظر (همیشه به دستورالعمل های برچسب سازنده مراجعه کنید) تعیین می شود. جهت شکار آفاتی که قادر به پرواز هستند از تله های آویزانی مانند دلتا بالای سطح محصول یا در کناره های قفسه ها در انبارها و برای آفاتی که قادر به پرواز نیستند تله روی زمین در کناره دیوارها قرار میگیرد. متخصصان مدیریت آفات می توانند زمان بیشتری را برای بازرسی مناطق با تعداد زیاد و زمان کمتری را در مناطق با تعداد کم صرف کنند.

نحوه قرارگیری تله ها در انبارهای نگهداری محصولات کشاورزی

نتیجه گیری کلی

یافتن آفات انباری بدون ابزارهای نظارتی مناسب بسیار دشوار است. تله‌های نظارتی فرومونی به نظارت دقیق و مناسب آفات در مناطق خاص کمک می‌کنند مخصوصا آفاتی که در داخل محصولاتی هستند که امکان مبارزه شیمیایی با آنها نمی باشد. از طریق پایش آفات با تله های فرمونی، ما می‌توانیم جمعیت آفات انباری به موقع شناسایاا و جهت کنترل یا مبارزه با آنها هشدار داد و آن‌ها را قبل از اینکه بتوانند آسیب جدی و قابل‌توجهی به محصولات انباری بزنند، شناسایی و کنترل کنیم.

خرید فرمون آفات انباری

شرکت زیست بانی پایا با سال ها سابقه در زمینه ارائه محصولات کنترل بیولوژیک آفات نظیر فرمون های آفات انباری فعالیت میکند و انواع فرمون انباری را به کشاورزان و انبارداران محصولات انباری نظیر آرد، گندم، برنج و کلیه غلات و حبوبات ارائه میدهد. لذا جهت خرید فرمون آفات انباری نظیر خرید فرمون شبپره هندی، خرید فرمون شپشه قرمز آرد، خرید فرمون بید آرد و همچنین بهره مندی از مشاوره کارشناسان ما با شماره تماس 02122941478 تماس حاصل بفرمایید.