فرمون پروانه زنبور مانند

توضیحات

پروانه زنبور مانند

نام علمی : Synanthedon myopaeformis

نام انگلیسی: Red-Belted Clearwing Moth

راسته: Lepidoptera

خانواده: Sesiidae

اهمیت اقتصادی

پروانه زنبور مانند (Synanthedon myopaeformis) آفت مهم درختان سیب است.

این آفت بیشتر به درختان مسن و آنهایی که بدون رسیدگی و هرس در باغ رها شده اند حمله می کند.

سایر میزبان های پروانه زنبور مانند گلابی، بادام، هلو، گیلاس و آلو هستند.

انتشار جغرافیایی

پروانه زنبور مانند بومی شمال آفریقا، غرب آسیا و اروپا است. در سال 2005، در جنوب غربی کانادا کشف شد و از آن زمان در ایالات متحده یافت شد. در سرتاسر آمریکای شمالی، S. myopaeformis به عنوان آفت درختان سیب شناخته می شود.

شکل شناسی

حشرات بالغ

• طول بدن حشره با بالهای  باز 20 تا 25 میلیمتر است.
• بالها شفاف با رگ های آبی مایل به سیاه و حاشیه ها سیاه مایل به قهوه های هستند.
• پروانه زنبور مانند بدنی سیاه دارد که سراسر شکم آن با نوار نارنجی – قرمز پوشانده شده است.

لاروها

• لاروها به طول 20 میلیمتر می رسند.
• بدن کمی پهن دارند.
• لاروهای جوان زرد کم رنگ و دارای سر مایل به قرمز هستند.
• یک خط طولی مایل به قرمز در امتداد پشت بدن لارو می گذرد.
• سر به رنگ قرمز مایل به قهوه ای روشن است.

شفیره ها

• شفیره پروانه زنبور مانند به رنگ قهوه ای روشن است
• سر آن قهوه ای تیره است.
• طول شفیره به 10 تا 13 میلیمتر می رسد.

تخم

• صاف و سفید رنگ است.
• به صورت تکی در شکاف و زیر پوسته تنه و شاخه های ضخیم گذاشته می شود.

زیست شناسی

حشرات ماده بعد از جفتگیری، تخم ریزی می کنند. تخم ها را به صورت جداگانه در شکاف ها و زیر پوسته گیاه میزبان، از زیر طوقه تا شاخه های اصلی، گذاشته میشود.

لاروها برای نزدیک به دو سال از لایه کامبیوم درختان تغذیه می کنند.

لاروهای بالغ در بهار قبل از شفیره شدن، با ایجاد کانال از پوست عبور کرده و از آنجا خارج می شوند.

مرحله شفیرگی حدود دو هفته طول می کشد. درست قبل از ظهور حشره بالغ، شفیره های متحرک از سوراخ خروجی از سطح پوست بیرون می آیند.

حشرات بالغ حدود یک هفته زندگی می کنند و در طول روز فعال هستند.

پرواز پروانه از خرداد تا مرداد انجام می شود.

نحوه خسارت

لاروها از بافت زنده و جوان زیر پوست تغذیه می کنند و سوراخ هایی بین لایه پوست و کامبیوم تشکیل می دهند. تغذیه لارو از آوندهای گیاهی منجر به تخریب این کانال مواد مغذی در درخت می شود. در نهایت باعث پوسته پوسته شدن پوست، ضعف درخت، توقف رشد و مرگ درخت می شود.

لاروها قبل از شفیره شدن، از سوراخ خروجی بیرون می‌آورند و پس از خروج، جلد شفیرگی در همان سوراخ رها می‌شوند.

ردیابی و کنترل پروانه زنبور مانند

جهت کنترل و پایش پروانه زنبور مانند در باغات از فرومون های جنسی استفاده می شود.

نوع و نحوه تله گذاری

برای به دام انداختن انبوه و اختلال جفت گیری از تله‌های دلتا یا قیفی با قرار دادن لور و طعمه فرمون داخل آن استفاده می شود. پروانه‌های نر به سمت این فرمون جذب می شوند. این فرومون ها با جذب مستقیم پروانه زنبور مانند به سمت خود، آن ها در تله های از پیش نصب شده مانند تله دلتا و قیفی که در ارتفاع 1.5-2 متر از سطح زمین به درخت یا روی پایه نگهدارنده  قرار داده شده،  به دام انداخته و موجب کاهش جمعیت آفت می شوند.

هجوم این حشره اغلب در باغ های قدیمی، ضعیف و بی توجه گزارش می شود. گزینه های کنترل شامل مهر و موم کردن زخم ها در پوست و لفاف پیچی پایه درختان برای کاهش خطر آلودگی است.

تعداد تله جهت ردیابی

1-5 تله در هکتار

زمان بازدید

تلـه هـا باید هر 7 تا 10 روز بازید شوند.

زمان تعویض فرمون

هر 3-4 هفته یکبار نیز باید تعویض شوند.

شرایط نگهداری

در دمای زیر صفردر یخچال برای 2 سال نگهداری شود.