آفتی که نخل‌ها را نابود می‌کند: راهکارهای مقابله با سوسک سرخرطومی حنایی خرما

سوسک سرخرطومی حنایی خرما

چکیده:
سوسک سرخرطومی حنایی خرما (Red Palm Weevil) با نام علمی Rhynchophorus ferrugineus که به خانواده Curculionidae  تعلق دارد، یک آفت ساقه‌خوار خطرناک نخل‌های گرمسیری محسوب می‌شود که منشأ آن نواحی جنوب آسیا است. این حشره، عمدتاً از طریق انتقال نهال‌ها و مواد کاشت آلوده به‌ صورت پنهان و غیرقابل‌مشاهده، طی دو دهه اخیر به مناطق مختلفی از جمله خاورمیانه، قاره آفریقا، و ناحیه مدیترانه گسترش یافته است. این آفت اکنون دارای پراکنش جغرافیایی گسترده‌ای است و در مناطق کشاورزی با شرایط اقلیمی متنوع و در میان طیف وسیعی از گونه‌های میزبان در نواحی اقیانوسیه، آسیا، آفریقا، و اروپا حضور دارد. یافته‌های حاصل از مطالعات و پژوهش‌های علمی نشان می‌دهد که این آفت می‌تواند به بیش از ۴۰ گونه نخل از ۲۳ جنس مختلف گیاهی در سراسر دنیا حمله و خسارت وارد کند. در ابتدا، این آفت به‌عنوان عامل خسارت‌زای نارگیل در جنوب آسیا شناسایی شده بود، اما اکنون به یکی از مهم‌ترین آفات نخل خرما و نخل‌های زینتی جزایر قناری در مناطق خاورمیانه و حوزه مدیترانه تبدیل شده است.

گزارش‌های علمی جدید از تهاجمات جهانی این حشره نشان می‌دهد که این آفت یک تهدید بالقوه جدی برای مزارع نخل خرما در شمال غرب آفریقا و همچنین نخل‌های متنوع در کارائیب، ایالات متحده قاره‌ای، و جنوب چین به شمار می‌رود. در پاسخ به این تهدید، برخی کشورها اقدام به وضع و اجرای مقررات سختگیرانه قرنطینه‌ای قبل از ورود و پس از ورود کرده‌اند تا از گسترش بیشتر این آفت فوق‌العاده مخرب جلوگیری کنند. تشخیص زودهنگام و سریع آلودگی درختان نخل به سرخرطومی حنایی خرما، برای جلوگیری از مرگ درختان و پیشگیری از خسارات اقتصادی جبران‌ناپذیر، از اهمیت حیاتی برخوردار است و به‌عنوان رکن اساسی موفقیت در اجرای هرگونه راهبرد مدیریت تلفیقی آفات  IPM تلقی می‌شود. از آنجا که علائم و نشانه‌های ظاهری آلودگی ناشی از این آفت معمولاً فقط در مراحل پیشرفته و پس از بروز خسارت مشهود می‌شوند، پژوهش‌ها برای توسعه و بهبود ابزارهای نوین و دقیق تشخیص زودهنگام همچنان در حال انجام است. درختانی که آلوده اما دیر تشخیص داده شوند، به دلیل عادات رفتاری مخفیانه و پنهانی این آفت، به سختی قابل مدیریت بوده و در بیشتر موارد کاملاً نابود می‌شوند. با این حال، در مراحل اولیه تهاجم آفت، استفاده از سموم حشره‌کش مؤثر و هدفمند می‌تواند موجب درمان و بازیابی سلامت درختان آسیب‌دیده گردد.راهبردهای مدیریت تلفیقی آفات (IPM) که شامل اجرای بهداشت گیاهی در مزارع، بهره‌گیری از روش‌های کنترل زراعی، استفاده از عوامل شیمیایی و زیستی (بیولوژیک) و نیز به‌کارگیری ترکیبات سمیوکمیکالsemiochemicals  جهت ردیابی حشرات بالغ و نصب تله‌های انبوه‌گیر می‌باشد، در کشورهای متعددی طراحی، بهینه‌سازی و عملیاتی شده‌اند.

این مقاله چکیده‌ای جامع از مطالعات علمی صورت‌گرفته در طی یک قرن گذشته پیرامون جنبه‌های گوناگون سوسک سرخرطومی حنایی خرما ارائه می‌دهد که شامل یافته‌های جدید درباره زیست‌شناسی، رده‌بندی تاکسونومیکی، گستره پراکندگی، اثرات اقتصادی، روش‌های مدیریتی و راهکارهای پیشگیرانه می‌باشد

جهت بررسی بیشتر:  عامل خطرناک برای درختان کاج، سوسک پوست‌خوار مدیترانه‌ای

سوسک حنایی خرما

نخل خرما Phoenix dactylifera یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه‌خشک خاورمیانه و شمال قاره آفریقا به شمار می‌آید و طی قرون متمادی به عنوان خوراک اصلی و منبع تغذیه‌ای بنیادین برای ساکنان این مناطق محسوب شده است. در شبه‌جزیره‌ی عربستان، این گیاه هم در مزارع وسیع با مقیاس تجاری و هم توسط زراعین خُرد و کشاورزان محلی کشت می‌شود. در کشور عُمان، این محصول ۸۳ درصد از اراضی زیر کشت میوه‌ای و ۵۰ درصد از مجموع زمین‌های کشاورزی را به خود اختصاص داده است. با این حال، بالاترین سطح تولید خرما در کشورهای عراق، ایران و عربستان سعودی صورت می‌گیرد.

جهت بررسی بیشتر: خرید فرمون سوسک کرگدنی خرما

سرخرطومی حنایی خرما، که در دهه ۱۹۸۰ میلادی در شبه‌جزیره عربستان مورد شناسایی و گزارش اولیه قرار گرفت، در حال حاضر به عنوان یکی از تهدیدهای عمده و جدی برای درختان نخل خرما شناخته می‌شود. این آفت در مرحله لاروی از بافت‌های داخلی تنه درخت تغذیه کرده و در نهایت موجب نابودی کامل درخت می‌گردد. شپشک قرمز از زمان کشف و ثبت علمی آن، با سرعت چشمگیر و نگران‌کننده‌ای گسترش یافته و اکنون به مناطق شمالی قاره آفریقا نیز نفوذ یافته است. در نخلستان‌های آلوده عربستان، عملکرد و بازدهی تولید خرما به ‌شدت کاهش پیدا کرده است. این حشره چندخوار (پلی‌فاژ)، به طور وسیع و گسترده‌ای در مناطق جنوب آسیا و ملانزیا یافت می‌شود، جایی که به‌ علت خسارات گسترده‌ای که به مزارع نارگیل وارد می‌کند، به عنوان یک آفت بسیار خطرناک و مخرب شناخته شده است. در این نواحی، سرخرطومی حنایی خرما با چهار گونه دیگر از جنس Rhynchophorus که به صورت هم‌زیست منطقه‌ای) (sympatric زندگی می‌کنند، همزیستی دارد. با این حال، وضعیت طبقه‌بندی تاکسونومیک برخی از این گونه‌ها هنوز به‌طور قطعی مشخص نشده و احتمال می‌رود برخی از آن‌ها از نظر ژنتیکی با سرخرطومی حنایی خرما مشابه یا همسان باشند. در یک بررسی و بازبینی جامع و مرجع از گونه‌های جنس Rhynchophorus، پژوهشگران دیدگاهی فراگیر و علمی درباره نقشه پراکنش جغرافیایی، زیست‌شناسی، ویژگی‌های ریخت‌شناسی (مورفولوژیک) و رده‌بندی تاکسونومیک این سوسک‌های برجسته وابسته به نخل ارائه دادند. اگر نقشه‌های توزیع جغرافیایی گونه‌های Rhynchophorus را با داده‌های معاصر و به‌روز مقایسه کنید، مشاهده خواهید کرد که تنها گونه‌ای که به طور معنادار و قابل‌توجهی دامنه پراکنش خود را افزایش داده، همان سوسک سرخرطومی آسیایی نخل خرما (R. ferrugineus) یا همان سوسک سرخرطومی حنایی خرما است که با اختصارات RPW (Red Palm Weevil) یا APW (Asian Palm Weevil) نیز شناخته می‌شود. این آفت که بومی مناطق آسیای مرکزی، جنوب آسیا و جنوب شرق آسیا است، در طی دهه‌های اخیر از طریق انتقال و جابه‌جایی تجاری درختان نخل به دیگر مناطق جهان، از جمله خاورمیانه، حوزه مدیترانه، کشورهای اروپایی نظیر اسپانیا و فرانسه، و حتی جزایری مانند کوراسائو و آروبا، گسترش یافته است. نقل و انتقال نهال‌های نخل از مناطق آلوده باعث شیوع گسترده و خارج از کنترل این آفت شده و به لزوم اقدامات درمانی تهاجمی و بروز همه‌گیری‌های گیاهی (اپی‌فیتوتیک) منجر شده است. نخل‌هایی مانند نخل قناری (Phoenix  canariensis) به‌ویژه آسیب‌پذیر و حساس بوده و به طور مستقیم به گسترش آفت کمک کرده‌اند. با وجود اینکه این سوسک عمدتاً روی نارگیل Cocos nucifera فعالیت دارد، تنها ۱۵ درصد از کشورهای تولیدکننده نارگیل تاکنون گزارشی از وجود آن ارائه کرده‌اند. با این حال، در مورد خرمای معمولی Phoenix dactylifera نرخ گسترش و شیوع این آفت بسیار بالاتر و سریع‌تر بوده و در حال حاضر در بیش از ۵۰ درصد از کشورهای تولیدکننده خرما و در کل محدوده جغرافیایی منطقه مدیترانه مشاهده شده است. گسترش این آفت به قاره‌های آمریکا و آفریقا، فرآیند شناسایی گونه‌های مختلف سرخرطومی خرما را پیچیده‌تر و دشوارتر کرده است.

جهت بررسی بیشتر: فرمون های آفات باغ

کنترل این آفت بسیار پیچیده و چالش‌برانگیز است، چرا که لاروها در بافت داخلی و غیرقابل‌دسترس تنه درختان نخل فعالیت دارند. روش‌های مدیریت و کنترل شامل مدیریت تلفیقی آفات  IPM بوده که از ابزارهایی نظیر پایش و نظارت مستمر، استفاده از تله‌های فرومونی، روش‌های کنترل زراعی و کاربرد محدود آفت‌کش‌های شیمیایی بهره می‌برد. با این وجود، ملاحظات و نگرانی‌های زیست‌محیطی و سلامت عمومی باعث شده که استفاده از ترکیبات شیمیایی محدود گردد. در نتیجه، تمرکز پژوهش‌ها به سمت کنترل بیولوژیکی با استفاده از نماتدهای مفید، ویروس‌های حشره‌کش و باکتری‌های بیماری‌زا برای آفت معطوف شده است. این پژوهش علمی به بررسی جنبه‌های زیست‌جغرافیایی، بوم‌شناسی (اکولوژی) و دشمنان طبیعی سرخرطومی حنایی خرما پرداخته و با هدف ارائه راهکارهایی مؤثر برای بهبود روش‌های مدیریت تلفیقی و توسعه استراتژی‌های کنترل بیولوژیکی پایدار صورت گرفته است.

بیولوژی، تشخیص و توزیع

1. بیولوژی و چرخه زندگی:

   سرخرطومی حنایی خرما یکی از آفات کلیدی نخل‌ها است که روی بیش از 40 گونه نخل در سراسر جهان تأثیر می‌گذارد.  در سطح جهانی بر روی حداقل 40 گونه نخل گزارش شده است. مراحل اصلی چرخه زندگی این آفت شامل تخم، لارو، شفیره و بالغ است:

   • تخم‌: ماده‌ها در زخم‌های ایجاد شده در بافت نخل تخم‌های زردرنگ خود (در ابعاد2-3 میلی‌متر) را می‌گذارند که طی 2-4 روز به لارو تبدیل می‌شوند.
   • لارو: دوره لاروی، که آسیب اصلی را به نخل وارد می‌کند، بسته به شرایط محیطی 25 تا 105 روز طول می‌کشد.
   • شفیره: شفیره‌ها در پیله‌های بزرگ از الیاف نخل شکل می‌گیرند و این مرحله 11 تا 50 روز طول می‌کشد.
   • حشرات بالغ: پس از شفیره، حشرات بالغ ظاهر می‌شوند که می‌توانند تا چند هفته بدون خروج از پیله باقی بمانند.

     

2. . رفتار و ویژگی‌ها:

   سوسک‌ها به قسمت‌های آسیب‌دیده یا مرده نخل‌ها جذب می‌شوند و نرها فرومونی ترشح می‌کنند که باعث تجمع آن‌ها (فرومون تجمعی) روی درختان آسیب‌دیده می‌شود. لاروها فقط در بافت نرم درختان فعالیت دارند، مانند تاج درخت، قسمت بالایی تنه، و پایه دمبرگ‌ها. ماده‌ها از قطعات دهانی خود برای سوراخ کردن بافت و تخم‌گذاری استفاده می‌کنند. تخم‌ها نزدیک به زخم‌ها گذاشته می‌شوند و با ماده‌ای محافظ پوشانده می‌شوند. لاروها با تغذیه از بافت نرم و تولید تونل‌های پر از فیبر و شیره، تاج درخت را ضعیف می‌کنند. پس از بلوغ، لاروها در پیله‌ای بیضوی شفیره می‌شوند.فرومون‌های تجمعی نرها همراه با مواد شیمیایی میزبان (اتانول و استرها) حشرات دیگر را جذب می‌کنند. بالغ‌ها در داخل گالری های که ایجاد کرده اند در بافت نخل حرکت کرده و زخم‌های بزرگی ایجاد می‌کنند.

3. تشخیص

   • روش‌های آکوستیک: تشخیص فعالیت لاروها با استفاده از سیستم‌های آکوستیک امکان‌پذیر است و دقت بالایی (97%) دارد. حیوانات آموزش‌دیده: سگ‌ها می‌توانند بوی نخل آلوده را تشخیص دهند.
   • حیوانات آموزش‌دیده: سگ‌ها می‌توانند بوی نخل آلوده را تشخیص دهند.
   • علائم: زخم‌ها و مواد دفعی در تاج و ساقه نخل، به‌ویژه در مراحل پیشرفته است، در واقع علائم پیشرفته شامل تونل‌ها در تنه و شیره تراوش‌شده است. در موارد شدید، تاج یا تنه درخت شکسته می‌شود.

4.  توزیع جهانی:

   سرخرطومی حنایی خرما  به طور جهانی در نواحی استوایی و نیمه‌گرمسیری گسترش یافته است. آفت اصلی نخل نارگیل در جنوب و جنوب‌شرق آسیا، نخل خرما در خاورمیانه، و نخل قناری در اروپا است. این آفت می‌تواند در عرض یک هفته تا 7 کیلومتر پراکنده شود و معمولاً 2-3 نسل در هر سال تولید می‌کند.

5. راه‌های مدیریت یا روش های کنترل سرخرطومی حنایی خرما 

   • درمان با حشره‌کش: در مراحل اولیه حمله امکان درمان وجود دارد. سموم تدخینی یا گازی برای کنترل این آفت پیشنهاد میشود.
   • کنترل بیولوژیک: همزیستی بین سرخرطومی حنایی خرما  و باکتری‌های درون سلولی مانند Nardonella dryophthoridicola که نقشی در تغذیه و سم‌زدایی دارند، ممکن است به مدیریت زیستی کمک کند.
   • پیشگیری: اقدامات سریع برای جلوگیری از آلودگی به دلیل ماهیت کشنده آفت و اهمیت اقتصادی نخل‌ها ضروری است.

6. همزیستی و اهمیت آن:

   سرخرطومی‌های نخل با باکتری‌های همزیست رابطه‌ای قدیمی دارند که نقش آن‌ها در تغذیه و محافظت از آفت هنوز کاملاً مشخص نشده است.

   • نماتد همزیست با جنس Rhynchophorus:سرخرطومی حنایی خرما R. palmarum ، ناقل اصلی انتقال نماتد (RRN) Bursaphelenchus cocophilus، عامل بیماری حلقه قرمز نخیلات  می باشد. این نماتد، یک نماتد انگلی گیاهی اجباری است که به طور خاص در گونه‌های نخل بیماری ایجاد می‌کند.تاکنون نماتدهای انگلی گیاهی در گونه‌های Rhynchophorus از مناطق آمریکای شمالی، آسیا یا آفریقا گزارش نشده‌اند. اما گسترش سرخرطومی حنایی خرما  به مناطقی که این سرخرطومی و عامل بیماری وجود دارند، احتمال ایجاد تعامل بین سرخرطومی حنایی خرما  و نماتد بیماریزا را افزایش می‌دهد، که ممکن است به تغییر پویایی این همزیستی منجر شود. بنابراین این خطرات باعث صدور فرمان عدم واردات 17 گونه نخل را به ایالات متحده شد تا از انتقال این آفات جلوگیری شود.‏بیماری حلقه قرمز نخل یکی از مهم‌ترین بیماری‌های نخل نارگیل و نخل روغنی در نئوتروپیک است و سالانه 10 تا 15 درصد تلفات ایجاد می‌کند. فرمون اصلی این دو گونه آخر با سرخرطومی حنایی خرما  مشترک است، که ممکن است سرخرطومی حنایی خرما  را به مناطقی که این آفت حضور دارد جذب کرده و آن را به ناقلی بالقوه تبدیل کند. در نهایت، ورود سرخرطومی حنایی خرما  به دنیای جدید چالش‌هایی را در زمینه تعاملات بین‌گونه‌ای و مدیریت آفات ایجاد کرده است.
     

بررسی فعل و انفعالات بین گونه‌های مختلف Rhynchophorus (سرخرطومی‌ها) و نماتدهای همزیست

• • انتقال نماتدها و تأثیرات آن‌ها بر میزبان: برخی نماتدها مانند B. cocophilus (RRN) از طریق فعالیت‌هایی مانند تخم‌گذاری به میزبان (مانند نخل‌ها) منتقل می‌شوند. RRN باعث انسداد آوندهای آبی در نخل‌ها شده و درخت را ظرف چند ماه از بین می‌برد. علائم شامل پژمردگی، ریزش نارگیل‌های نابالغ، و تغییر رنگ بافت‌ها است.
  • نماتدهای مرتبط با Rhynchophorus: گونه‌های مختلف نماتد (مانند Acrostichus rhynchophori، Teratorhabditis palmarum، و Caenorhabditis angaria) با سرخرطومی‌ها در ارتباط هستند. این نماتدها از باکتری‌ها تغذیه می‌کنند و از بدن سرخرطومی‌ها (مانند کپسول تناسلی) برای انتقال بهره می‌برند.
    
  • روابط فورتیک و همزیستی: روابط بین نماتدها و سرخرطومی‌ها اغلب ماهیتی فورتیک (انتقال همراه) دارند. برخی از نماتدها مانند Praecocilenchusferrruginophorus، انگل‌های داخلی سرخرطومی‌ها هستند و ممکن است بر تولیدمثل آن‌ها تأثیر منفی بگذارند.
  • تأثیرات تکاملی و بوم‌شناختی: برخی از گونه‌های نماتد (مانند Teratorhabditis synpapillata) نشان‌دهنده تکامل ارتباط‌های تخصصی با سرخرطومی‌ها هستند، اما گاهی به‌صورت مستقل نیز در خاک یافت می‌شوند.
    
  • کنترل بیولوژیکی: از نماتدهای آنتوموپاتوژن (مانند Heterorhabditis و Steinernema) برای کنترل بیولوژیکی سرخرطومی‌ها استفاده شده است، اما این نماتدها به‌طور طبیعی همزیست Rhynchophorus نیستند. این تحقیق نشان می‌دهد که همزیستی نماتدها با سرخرطومی‌ها پیچیده است و تأثیرات آن‌ها بر میزبان و انتقال بین میزبان‌ها نیازمند مطالعه بیشتری است.

جهت بررسی بیشتر: فروشگاه اینترنتی زیست بانی پایا

دشمنان طبیعی سرخرطومی حنایی خرما

مطالعه‌ بر روی دشمنان طبیعی R. ferrugineus و گونه‌های دیگر به‌ویژه در زیستگاه‌های بومی محدود است. داده‌ها نشان می‌دهند که دشمنان طبیعی شامل گروه‌های متنوعی از نماتدها، باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و حشرات شکارچی هستند. جزئیات به شرح زیر است:

دشمنان طبیعی شناسایی‌شده:

• نماتدها: گونه‌هایی مانند Praecocilenchus rhaphidiophorus و P. ferruginophorus انگلی لارو و بالغین سرخرطومی حنایی خرما و R. bilineatus هستند. این نماتدها در بافت‌های داخلی سرخرطومی یافت می‌شوند و ممکن است طول عمر میزبان را کاهش دهند. پراکندگی نماتدها به واسطه تخم‌گذاری و مدفوع سرخرطومی‌ها صورت می‌گیرد.

• باکتری‌ها: تنها گزارش مربوط به عفونت ناشی از Pseudomonas aeruginosa است که در آزمایش‌ها موجب مرگ‌ومیر در سرخرطومی قرمز نخل شده است.

• ویروس‌ها: یک ویروس خاص از نوع CPV در کرالا، هند شناسایی شد که تمام مراحل رشد سرخرطومی را آلوده کرده و موجب نقص رشد در بالغین می‌شود. استفاده از ویروس‌ها در برنامه‌های کنترل زیستی، مشابه با باکولوویروس‌ها در آفات مشابه، امکان‌پذیر است.

• قارچ‌ها: قارچ متاریزیوم  Metarhizium anisopliae از گونه‌های دیگر این جنس مانند R. bilineatus جدا شده و توانایی عفونت سرخرطومی‌ها را دارد. این قارچ در محیط می‌تواند تا چندین هفته فعال باقی بماند.

• حشرات شکارچی و پارازیت:
• زنبور Scolia erratica: لاروهای سرخرطومی را فلج کرده و به‌عنوان میزبان تخم‌گذاری می‌کند.
• مگس Sarcophaga fuscicauda: لارو آن از بدن سرخرطومی تغذیه می‌کند.

نکات کلیدی در مورد دشمنان طبیعی سرخرطومی خرما

دشمنان طبیعی شناسایی‌شده تاکنون عمدتاً پلی‌فاژ (چندمیزبانی) هستند، و رفتار تغذیه‌ای گسترده و متنوع سرخرطومی‌ها زمینه و شرایط را برای حمله و بهره‌برداری این دشمنان فراهم می‌کند. کمبود داده‌ها و اطلاعات مستند در مناطق بومی این گونه‌ها ممکن است نتیجه فقدان مطالعات علمی میدانی باشد، نه به دلیل نبود واقعی دشمنان طبیعی. تاکنون هیچ مدرک مستندی در مورد دشمنان طبیعی سرخرطومی حنایی خرما در منطقه خاورمیانه منتشر نشده، اما با این حال، پتانسیل توسعه روش‌های کنترل زیستی و استفاده از دشمنان طبیعی در قالب برنامه‌های مدیریت تلفیقی آفات (IPM) وجود دارد. این اطلاعات می‌تواند به‌عنوان زیربنای علمی و پایه‌ای برای استفاده عملی از دشمنان طبیعی در قالب عوامل کنترل بیولوژیک مورد استفاده قرار گیرد، اگرچه انجام تحقیقات تکمیلی و دقیق برای ارزیابی اثربخشی و کارآمدی این روش‌ها الزامی است.

فرومون تجمعی سرخرطومی حنایی خرما

مطالعات مقدماتی و آزمایشگاهی اولیه نشان داده‌اند که برخی از سوسک‌های نر متعلق به خانواده Dryophthoridae، قادر به تولید فرومون‌های تجمعی هستند که باعث جذب حشرات بالغ از هر دو جنس نر و ماده می‌گردند. این ویژگی ابتدا در گونه‌هایی نظیر سوسک ساقه‌خوار نیشکر و سوسک نخل شناسایی و ثبت شده است. ترکیبات اصلی فرومونی این سوسک‌ها اغلب شامل الکل‌های ثانویه با زنجیره کربنی ۸ تا ۱۰ عددی هستند که در طبیعت از نظر بیولوژیکی فعال‌اند. فرومون‌های اصلی معمولاً شامل مجموعه‌ای از ترکیبات شیمیایی متنوع هستند. مخلوط‌های راسمیک (Racemic mixtures) به‌طور رایج در تله‌گذاری میدانی و شکار صحرایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

افزایش کارایی تله سرخرطومی حنایی خرما

ترکیب فرومون‌ها با بافت‌های گیاهی تخمیرشده میزبان باعث افزایش چشمگیر اثربخشی تله‌ها (در حدود ۸ تا ۲۰ برابر) می‌شود. در مورد برخی گونه‌ها، مانند سوسک سرخرطومی حنایی خرما، ترکیبات فرعی یا اجزای ثانویه خاصی شناسایی شده‌اند که می‌توانند کارایی تله‌ها را به‌صورت معنادار افزایش دهند.

فرومون‌های متقابل و مشترک میان گونه‌ها :

برخی گونه‌ها از فرومون‌هایی با ساختار مشابه یا همپوشان استفاده می‌کنند. برای مثال، فرومون «فروژئول» (Ferrugineol) در هر دو گونه سرخرطومی حنایی خرما و سوسک نخل گینه نو کاربرد دارد. پدیده جذب متقابل فرومونی در میان گونه‌های مرتبط با نخل‌ها به‌صورت تجربی مشاهده شده و ممکن است به استفاده کارآمدتر از میزبان‌های موقت و بینابینی کمک کند. این یافته‌ها، نقش کلیدی فرومون‌ها در تنظیم رفتار تجمعی، جفت‌گیری، و شکار گونه‌های خانواده Dryophthoridae را برجسته می‌سازد و نشان می‌دهد که درک دقیق ترکیبات فرومونی و نحوه به‌کارگیری آن‌ها در برنامه‌های مدیریت آفات، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

مروری جامع بر روش‌های مختلف به دام انداختن سوسک حنایی خرما

از حدود سال ۱۹۷۵ میلادی، به دام انداختن سوسک بالغ سرخرطومی حنایی خرما با بهره‌گیری از تله‌های مجهز به طعمه به‌منظور پایش و کنترل جمعیت این آفت در مزارع نارگیل در کشور هند مورد استفاده قرار گرفته است. مطالعات اولیه که توسط آبراهام و کوریانانجام شد نشان داد که استفاده از کنده‌های نارگیل آغشته به “تادی” تازه در منطقه کرالا تأثیرگذاری مطلوبی داشت. در ادامه، ترکیب مخلوطی از تادی نارگیل، مخمر فعال و اسید استیک بیشترین میزان جلب حشره را از خود نشان داد.

در سال ۱۹۹۳ میلادی، هالت و همکارانش موفق به شناسایی فرمون تجمعی این حشره تحت عنوان “فروژینول” و همچنین یک ترکیب کتون فرعی مرتبط با آن شدند. افزودن مقدار اندکی از این کتون فرعی موجب افزایش ۶۵ درصدی اثربخشی تله‌های فرمونی شد. همچنین مشخص شد که پاسخ‌دهی سوسک‌ها به فرمون تجمعی پس از فرآیند جفت‌گیری در هر دو جنس کاهش می‌یابد. یافته‌های تحقیقاتی نشان داده‌اند که حشرات ماده بیش از نرها جذب فرمون می‌شوند که ممکن است به دلیل نیاز آن‌ها به مهاجرت جهت یافتن منابع غذایی جدید یا مکان‌های مناسب برای تخم‌ریزی باشد. ترکیب فرمون تجمعی با طعمه غذایی و ترکیب اتیل استات موجب افزایش قابل توجهی در میزان جلب این آفت می‌گردد. بنابراین، برای دستیابی به تله‌گذاری مؤثر و پایدار، ایجاد تعامل تقویتی (هم‌افزایی) میان طعمه و فرمون حیاتی است.

پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های به دام انداختن

برای دستیابی به موفقیت در فرآیند شکار و کنترل سرخرطومی حنایی خرما، پارامترهایی نظیر طراحی دقیق تله، اثربخشی و دوام طعمه فرمونی، نوع و کیفیت طعمه غذایی، تراکم فضایی تله‌ها، نحوه استقرار آن‌ها و همچنین کارایی حشره‌کش‌های مورد استفاده از اهمیت بالایی برخوردارند.

طراحی تله:

تله‌های فرمونی سرخرطومی حنایی خرما باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که ورود سوسک به داخل آن آسان باشد و در عین حال فرآیند سرویس‌دهی شامل تعویض طعمه و حشره‌کش نیز با سهولت انجام گیرد. تله‌های سطلی عمودی با بدنه‌ای دارای سطوح زبر و خشن برای جذب بهتر آفت در باغ‌های نخل خرما و مزارع نارگیل مناسب تشخیص داده شده‌اند. استفاده از طعمه‌های غذایی تولیدکننده کایرومون (مانند خرمای رسیده یا میوه خرما) همراه با رطوبت مناسب و مواد حشره‌کش برای افزایش عملکرد تله‌ها توصیه می‌گردد. اگرچه گفته می‌شود رنگ بدنه تله‌ها ممکن است بر سطح جذب حشرات اثرگذار باشد، اما نتایج مطالعات در این زمینه ناسازگار و متناقض گزارش شده‌اند. استفاده از تله های سطلی و تله پیکو ترپ برای شکار سوسک سرخرطومی حنایی خرما توصیه میگردد.

راندمان و طول عمر فرمون:

قدرت جلب‌کنندگی و میزان نرخ آزادسازی فرمون‌ها از جمله عوامل کلیدی در موفقیت عملیات تله‌گذاری محسوب می‌شوند. فرمون‌ها با فرمولاسیون‌های مختلف و از طریق فناوری‌های متنوع تولید می‌گردند. دوام فرمون‌ها بسته به شرایط اقلیمی و طراحی تله از چند هفته تا بیش از یک سال متفاوت است. نصب تله‌ها در مکان‌های سایه‌دار می‌تواند به افزایش طول عمر فرمون‌ها کمک کند. تاکنون استانداردسازی جامع برای مقایسه عملکرد انواع مختلف فرمون‌ها و دستگاه‌های رهایش آن‌ها انجام نشده است.

کاربرد عملیاتی و اجرایی:

فرمون‌های تجاری و آماده مصرف از سوی تولیدکنندگان متعدد بین‌المللی در دسترس هستند. رهایش تدریجی و بلندمدت فرمون‌هانه‌تنها موجب افزایش راندمان می‌گردد بلکه در کاهش هزینه‌های اجرایی نیز مؤثر است. فرمولاسیون‌های نوین مانند استفاده از پلیمرهای زیست‌تخریب‌پذیر می‌تواند به بهبود عملکرد فرمون‌ها در شرایط میدانی کمک شایانی کند.

طعمه‌های غذایی و اهمیت آن‌ها

نقش مکمل طعمه‌های غذایی در کنار فرمون‌ها:

طعمه‌های غذایی در کنار فرمون‌ها نقش کلیدی و مکمل در جلب سرخرطومی‌های بالغ به سمت تله‌ها ایفا می‌کنند و موجب افزایش عملکرد کلی سیستم تله‌گذاری می‌شوند. هم‌افزایی میان فرمون‌های جنسی و طعمه‌های غذایی تخمیری، مؤثرترین مکانیزم برای ممانعت از هدایت آفات به سمت درختان نخل همجوار به‌شمار می‌آید.

نقش رطوبت محیط و ترکیب اتیل استات:

رطوبت نسبی محیط (RH) و ترکیبات کایرومونی مانند اتیل استات در افزایش کارایی تله‌ها نقش حیاتی دارند. تحقیقات نشان داده‌اند که افزودن اتیل استات می‌تواند سطح جذب سرخرطومی‌ها را تا ۲ تا ۳ برابر افزایش دهد، با این حال هزینه بالای آن به عنوان یک مانع اقتصادی در نظر گرفته می‌شود.

ویژگی‌های ایده‌آل طعمه غذایی:

طعمه‌های غذایی باید کم‌هزینه، قابل دسترس و دارای محتوای قندی بالا باشند. نمونه‌های معمول طعمه‌ها شامل خرماهای نامرغوب و دورریز در مناطق خاورمیانه و همچنین براده‌های حاصل از برگ و دمبرگ نارگیل یا نیشکر در مناطق هند هستند. افزودن مقداری آب به طعمه و نگهداری آن در شرایط مرطوب موجب تسریع فرآیند تخمیر و در نتیجه آزادسازی ترکیبات کایرومونی مؤثر می‌شود. طعمه های غذایی باید بعد از گذشت 10 روز در تله ها عوض گردد.

افزایش ماندگاری طعمه‌ها:

استفاده از موادی مانند پروپیلن گلیکول به‌منظور کاهش نرخ تبخیر آب می‌تواند طول عمر مفید طعمه‌ها را از حدود ۲ هفته به حدود ۷ هفته افزایش دهد. این رویکرد نه‌تنها باعث ارتقاء عملکرد تله‌ها می‌شود، بلکه در کاهش هزینه‌های عملیاتی نیز مؤثر واقع می‌گردد.

پیشنهاداتی برای مطالعات آتی و تحقیقات آینده :

برای ارتقاء تعامل بین فرمون‌ها و طعمه‌های غذایی و بهبود کارایی سیستم‌های تله‌گذاری، تحقیقات بیشتری درباره واکنش‌های ترکیبی و اثرات هم‌افزای این دو عامل حیاتی است. این یافته‌ها بر اهمیت طراحی تله‌هایی که مقرون‌به‌صرفه، دارای رطوبت کافی، و از نظر جذب حشرات مؤثر باشند تأکید دارند تا بتوان کنترل مطلوب‌تری بر جمعیت آفات نخل خرما اعمال کرد.

حشره کش در تله ها

برای جلوگیری از فرار سرخرطومی‌های بالغ که وارد تله فرمونی سرخرطومی حنایی خرما (سرخرطومی حنایی خرما ) می‌شوند، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد. این روش‌ها شامل بی‌حرکت کردن یا کشتن سرخرطومی‌ها با حشره‌کش مخلوط با طعمه، یا جلوگیری مکانیکی از فرار (مانند استفاده از تله‌های قیفی) است.

تله‌های سطلی به عنوان مناسب‌ترین تله‌های فرمونی برای سرخرطومی حنایی خرما  شناخته شده‌اند و معمولاً از حشره‌کش‌ها برای کشتن و نگهداری سرخرطومی‌های به دام افتاده استفاده می‌شود.در عربستان سعودی، آزمایش‌ها نشان دادند که دلتامترین کمترین اثر دافعه را در مقایسه با کوینالفوس (که دافعه بیشتری داشت) دارد.در هند، کربوفوران و کارباریل به عنوان حشره‌کش‌های مناسب برای تله‌های فرمونی سرخرطومی حنایی خرما  تأیید شدند.همچنین، از صابون‌ها/مواد شوینده برای کشتن و نگهداری سرخرطومی‌ها در تله‌های سطلی استفاده شده است. در انتخاب حشره‌کش یا مواد شوینده، باید دقت شود که این مواد با بوی طعمه یا فرمون‌ها تداخل نداشته باشند، زیرا این موضوع می‌تواند کارایی تله را کاهش دهد.

قرار دادن تله

برای به حداکثر رساندن طول عمر فریب در تله‌های فرمونی سوسک سرخرطومی حنایی (سرخرطومی حنایی خرما )، نصب تله‌ها در سایه ضروری است. همچنین، باید از نصب تله‌ها روی نخل‌های کمتر از ۲۰ سال یا روی گونه‌های حساس مانند خودداری شود.

ارتفاع نصب تله‌ها:

در هند (گوا)، نصب تله‌ها در ارتفاع ۱ متری از زمین، نرخ به دام انداختن بیشتری داشته است . در کشورهای اسرائیل، امارات و اسپانیا، تله‌ها اغلب در سطح زمین قرار می‌گیرند، اما نصب آن‌ها در ارتفاع کمر روی تنه درختان برای نگهداری و سرویس‌دهی راحت‌تر است. در کرالا، هند، نصب تله‌ها در ارتفاع ۱.۵ متری در برنامه‌های IPM مبتنی بر فرمون مؤثرتر بود.

موقعیت تله‌ها:

تله‌های نصب‌شده در وسط مزارع نارگیل، نسبت به تله‌های حاشیه‌ای، کمتر سوسک‌ها را جذب کردند.

کارآیی تله‌گذاری:

به دلیل پراکندگی مزارع نارگیل، تله‌گذاری انبوه مبتنی بر همکاری جامعه‌ای نسبت به روش‌های تک‌مزرعه‌ای مؤثرتر است .

تراکم به دام انداختن

در ابتدا، تراکم به دام انداختن یک تله در هکتار و یک تله در هکتار را در برنامه های تله انبوه و نظارت به ترتیب توصیه کرد. با این حال، به دام انداختن انبوه بزرگسالان سرخرطومی حنایی خرما  در برنامه‌های سرخرطومی حنایی خرما -IPM مبتنی بر فرمون در تراکم‌های مختلف از تله‌گیری با تراکم بالا 10 تله در هکتار از مزارع خرما در اسرائیل تا 1.5 تله در هکتار در مزارع خرما در منطقه الحسا اجرا شده است. در عربستان سعودی این گزارش ها همچنین نشان می دهد که نظارت بر سرخرطومی حنایی خرما  به ترتیب در یک تله در هکتار و یک تله در هر 100 هکتار در اسرائیل و عربستان سعودی انجام شده است. در مزارع خرمای مصر، سرخرطومی حنایی خرما  به طور موثر در تراکم تله 0.5 تله در هکتار به دام افتاد.  در مزارع نارگیل در گوا، آزمایش تراکم تله فرمون سرخرطومی حنایی خرما  هند برای برنامه‌های به دام انداختن انبوه نشان داد که تراکم تله یک تله در هکتار کافی است. با این حال، صید سرخرطومی با افزایش تراکم به دو تله در هکتار دو برابر شد. اخیراً Jayanth و همکاران. (2007) مدیریت موفقیت آمیز سرخرطومی حنایی خرما  را در برنامه های سطح منطقه با تنظیم تله های فرمون در 2.5 تله در هکتار گزارش کرد. روچات (2006) توصیه کرد که تله‌های فرمونی سرخرطومی حنایی خرما  باید از مناطقی که خطر آلودگی بالایی دارند به دلیل ویژگی‌های نخل یا فقط در چگالی کم جدا شوند. سیستم کشاورزی درگیر، شدت آفت، جذابیت طعمه و منابع موجود برای سرویس دهی به تله ها ممکن است بر تراکم تله تأثیر بگذارد. در مزرعه خرما در الحسا، عربستان سعودی، با کمتر از 1 درصد آلودگی، یک تله در هکتار برای به دام انداختن انبوه آفت کافی بود. با این حال، در مزارع با بیش از 1٪ آلودگی، 10 تله در هکتار بهترین و به طور قابل توجهی برتر شکار سرخرطومی را در مقایسه با سایر تراکم های تله گذاری آزمایش شده (یعنی 1، 2، 4 و 7 تله در هکتار) ثبت کردند.

نظارت، به دام انداختن انبوه سرخرطومی حنایی خرما  و اعتبار سنجی برنامه های سرخرطومی حنایی خرما -IPM مبتنی بر فرمون

نظارت و کنترل:

استفاده از تله‌های فرمونی طعمه‌دار مواد غذایی برای نظارت بر جمعیت سرخرطومی بالغ و ارائه هشدارهای اولیه ضروری است. ترکیب داده‌های تله‌ها با سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای تحلیل گسترش آفت و تصمیم‌گیری کارآمد توصیه می‌شود.

مزایا و چالش‌های تله‌های فرمونی:

این تله‌ها معمولاً سرخرطومی ‌های نر بیشتری نسبت به ماده‌ها جذب می‌کنند، که در مدیریت جمعیت آفت مؤثر است. نگرانی‌هایی درباره احتمال افزایش آلودگی در اطراف تله‌ها وجود دارد، که نیازمند بررسی دقیق و استفاده از روش‌های تکمیلی نظیر اسپری حشره‌کش‌هاست. تله‌های فرمونی به کاهش جمعیت ماده‌های بارور و تخم‌گذار کمک می‌کنند.

استراتژی‌های مدیریت منطقه‌ای:

برنامه‌های مدیریت یکپارچه آفات (IPM) در سطح منطقه نیازمند سرمایه‌گذاری بلندمدت هستند و باید در سطوح پایین آلودگی (زیر 1٪) آغاز شوند.

طرح‌های نمونه‌برداری متوالی برای ارزیابی دقیق آلودگی و تصمیم‌گیری در مورد اجرای اقدامات مدیریتی پیشنهاد شده‌اند.در مناطق آلوده‌تر، برنامه IPM نیازمند تقویت و بهبود است.

مطالعات و تجربیات موفق:

در عربستان سعودی و سایر کشورها، برنامه‌های مبتنی بر فرمون در مزارع بزرگ نخل خرما و نارگیل اجرا شده و نتایج مثبتی در کاهش جمعیت آفت نشان داده‌اند. آستانه عملیاتی معمولاً کمتر از 1٪ آلودگی نخل‌ها تعریف شده است، و در صورت عبور از این حد، برنامه‌های مدیریتی باید تقویت شوند.

اقدامات پیشگیرانه و تحقیقات آینده:

استفاده از مواد دافع شیمیایی و درک بهتر مکانیسم‌های جذب فرمونی برای کاهش خطر آلودگی در نزدیکی تله‌ها توصیه می‌شود. توسعه استراتژی‌های فشار-کشش برای مدیریت مؤثر آفت در دست بررسی است. به طور کلی، مدیریت موفق سرخرطومی حنایی خرما  مستلزم نظارت دقیق، استفاده از ابزارهای نوین مانند GIS، و اجرای برنامه‌های منطقه‌ای با طراحی علمی است.

در شرایط اقتصادی و اجتماعی خاص عربستان سعودی و بخش‌های دیگر خاورمیانه، نخلستان‌های خرما اغلب رها می‌شوند و به کانون تکثیر سرخرطومی حنایی (سرخرطومی حنایی خرما ) تبدیل می‌شوند. این مسئله منجر به افزایش تعداد سرخرطومی‌های بالغ در تله‌های فرمونی می‌شود. مدیریت صحیح و پاکسازی نخلستان‌های متروکه می‌تواند با حذف مکان‌های تکثیر این آفت، به کاهش شیوع آن در سطح منطقه کمک کند.

نقش آبیاری: شیوه‌های آبیاری، به ویژه آبیاری غرقابی، شرایط مناسبی برای تخم‌گذاری و گسترش سرخرطومی حنایی خرما  فراهم می‌کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که در سیستم آبیاری غرقابی، 89٪ از درختان آلوده شناسایی شده‌اند، که نشان‌دهنده تأثیر مهم مدیریت آبیاری و رطوبت خاک بر شیوع این آفت است.

مدیریت فرهنگی و شیمیایی:

مدیریت فرهنگی: شامل حذف شاخه‌های آلوده و استفاده از خاک مخلوط با آفت‌کش یا گچ برای جلوگیری از ورود سرخرطومی حنایی خرما  است.

استفاده از آفت‌کش‌ها: ترکیباتی مانند کلرپیریفوس، و تریکلورفون برای پیشگیری یا درمان آلودگی استفاده می‌شوند. در صورت آلودگی، زخم‌ها تمیز و با آفت‌کش‌ها پر شده و مهروموم می‌شوند.

روش درمان با ماسه: در مناطق با رطوبت بالا، ساقه‌های عمیقاً آسیب‌دیده با ماسه مرطوب مخلوط با آفت‌کش پر و با ورقه پلی‌اتیلن پوشانده می‌شوند تا رطوبت حفظ شود. این روش در استان شرقی عربستان با موفقیت اجرا شده است. این اقدامات نشان‌دهنده اهمیت مدیریت یکپارچه برای کنترل و کاهش شیوع سرخرطومی حنایی خرما  در نخلستان‌های خرما است.

استراتژی های مدیریتی علیه سوسک سرخرطومی حنایی خرما:

شامل مجموعه‌ای از اقدامات پیشگیرانه و درمانی است که در دسته‌های مختلف تقسیم می‌شود:

1. کنترل شیمیایی و بیولوژیکی

• درمان‌های پیشگیرانه: حداقل هشت درمان در هر فصل توصیه شده است. پنج ماده فعال شامل آبامکتین، کلرپیریفوس، ایمیداکلوپرید، فسمتان، و تیامتوکسام است.
• نماتود بیماری‌زا: استفاده از نماتود Steinernema carpocapsae، به‌ویژه در فرمول کیتوزان، بسیار مؤثر بوده است.

2. تکنیک‌های کاربردی

   برای درمان نخل‌های بلند، از خطوط لوله پلی‌اتیلنی ۴ میلی‌متری با میکرو اسپری‌کننده‌هایی استفاده می‌شود که از طریق پمپ‌های قابل حمل آفت‌کش‌ها را به ارتفاعات منتقل می‌کنند.

3. مدیریت هرس

   هرس در زمستان، زمانی که فعالیت سوسک‌ها کاهش می‌یابد، بهترین زمان است. زخم‌های ناشی از هرس یا سایر آسیب‌ها باید بلافاصله با حشره‌کش‌ها پوشانده شوند.

4. بهداشت و ضدعفونی نخل‌ها

   روش “جراحی درختکاری” برای ضدعفونی مکانیکی نخل‌های آلوده، به‌ویژه نخل‌های تاریخی، استفاده می‌شود. در صورتی که بافت‌های داخلی آسیب ندیده باشند، امکان بهبود نخل وجود دارد.

5. آموزش و نظارت

   آموزش باغبانان و تکنسین‌ها برای تشخیص زودهنگام آلودگی‌ها ضروری است. دوره‌های آموزشی توسط ادارات کشاورزی محلی برگزار می‌شود.

6. مدیریت و جابجایی نخل‌ها

   تمامی نخل‌های جدید باید دارای پاسپورت اتحادیه اروپا باشند تا مطابقت با مقررات تولید و جابجایی گیاهان تضمین شود.

1. به دام انداختن و کنترل جمعیت

   نصب تله‌ها تنها تحت نظارت مستقیم انجام می‌شود. در مناطق غیرآلوده، استفاده نامناسب از تله‌ها می‌تواند باعث جذب آفات و گسترش آلودگی شود.

   8. حذف و انهدام نخل‌های آلوده

   نخل‌های آلوده باید قطع و در محل‌های مشخص خرد شوند. سوزاندن به دلیل ناکارآمدی و عدم تضمین نابودی کامل سوسک‌ها توصیه نمی‌شود. این استراتژی ترکیبی از اقدامات پیشگیرانه، درمانی، و مدیریتی است که با هدف کنترل و کاهش گسترش آلودگی سوسک سرخرطومی قرمز طراحی شده است.

2. 9. قرنطینه گیاهی

علاوه بر پروتکل‌های قرنطینه پیش از خروج و پس از ورود، توسعه روش قرنطینه‌ای برای ضدعفونی کردن نخل‌ها، چه شیمیایی و چه فیزیکی، خطرات بسیار زیادی را کاهش می‌دهد. حرکت کف دست در حال حاضر در سراسر جهان تحمیل شده است.

1. مقاومت و دفاع القایی گیاه هر دو مکانیسم دفاعی آنتی بیوتیکی و آنتی زنوتیکی در برخی از گونه های نخل شناسایی شده است. تحقیقات بیشتری برای روشن شدن اساس چنین مکانیسم‌هایی مورد نیاز است و مطالعات بر روی دفاع القایی می‌تواند به رویکردهای جدیدی برای مدیریت سرخرطومی منجر شود.
2. توسعه آفت‌کش‌های زیستیویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و نماتدهای بیماری‌زای حشره‌زا می‌توانند به صورت انبوه تولید و برای کنترل آفات مشابه آفت‌کش‌های شیمیایی استفاده شوند. این عوامل با اصطلاح کلی “آفت‌کش زیستی” شناخته می‌شوند. این عوامل معمولاً به صورت مکرر استفاده می‌شوند و برخلاف عوامل کلاسیک کنترل زیستی (مانند پارازیتوئیدها)، به طور دائمی در محیط باقی نمی‌مانند.آفت‌کش‌های زیستی از رشد سریعی در بازار جهانی برخوردار بوده‌اند. در سال 1990 فروش جهانی این محصولات 120 میلیون دلار بود که 90 درصد آن به Bacillus thuringiensis (Bt) اختصاص داشت. قارچ‌هایی مانند M. flavoviride و نماتدهایی از خانواده‌های Steinernematidae و Heterorhabditidae در کنترل آفات مختلف، از جمله ملخ‌ها و سرخرطوم‌ها، نتایج موفقیت‌آمیزی داشته‌اند. با این حال، تأثیر این عوامل در مزارع واقعی همچنان محدود است و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.در نهایت، استراتژی‌های IPM می‌توانند به کنترل مؤثر و پایدار شپشک خرما قرمز با کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی کمک کنند.

   

    

12. کنترل شیمیایی:

 اگرچه آفت کش های بسیار مؤثری وجود دارد، مشکلات زیادی در ارتباط با تحویل محصول به هدف (لاروهای تونل زنی در کف دست) وجود دارد. و به مشخصات اکوتوکسیکولوژیکی این بیوسیدها. محصولات جدید سازگار با محیط زیست به فوریت مورد نیاز هستند و روش های کاربردی جایگزین (مانند تزریق تنه) یا مکانیسم های جذب (به عنوان محصولات سیستمیک) باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرند.

تحقیقات آینده

در سال‌های گذشته، مقالات علمی فراوانی در خصوص جنبه‌های گوناگون زیست‌شناسی، رفتارشناسی و راهکارهای کنترل سرخرطومی حنایی خرما به انتشار رسیده است و این تحقیقات، ابزارها و رویکردهای مؤثری برای ارتقای مدیریت این آفت ارائه داده‌اند.

تشخیص به‌موقع و زودهنگام، همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، یکی از چالش‌های اساسی و محوری در رابطه با سوسک سرخرطومی حنایی، پیچیدگی و دشواری در شناسایی زودهنگام آلودگی است. از آنجا که نخل‌هایی که به‌تازگی دچار آلودگی شده‌اند، ممکن است به‌سادگی و به‌اشتباه، سالم و عاری از آفت تلقی شوند، جابه‌جایی ناخواسته و نا‌آگاهانه گیاهان آلوده امری رایج و شایع بوده و همین موضوع نقش بسیار مهمی در گسترش و پراکندگی فعلی این آفت ایفا کرده است. گروه‌های مختلف تحقیقاتی، تمرکز خود را بر توسعه‌ی حسگرهای آکوستیکی و صوت‌محور برای شناسایی زودهنگام آلودگی‌هامعطوف کرده‌اند. با این حال، میزان به‌کارگیری عملی و میدانی این حسگرهای طراحی‌شده تا کنون به‌روشنی مشخص نشده است. سایر روش‌های تشخیصی، از جمله فناوری‌های نوین مولکولی و ابزارهای ژنتیکی نیز باید به‌طور دقیق و گسترده مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرند.