فرمون خوشه خوار انگور

توضیحات

اهمیت اقتصادی

كرم خوشه خوار انگور عموما ترجيح ميزباني دارد و ميزبان اصلي آن انگور است و ميتواند در مناطق مختلف ایران به تاکستان ها خسارت هنگفت بزند.

مناطق جغرافیایی

این آفت در اروپا و همچنين كشورهاي مجاور درياي مديترانه، شمال آفريقا و آسيا نظیر ارمنستان، آذربایجان، گرجستان، ژاپن، چین، ایران و غیره مشاهده شده است. این حشره آفت کلیدی تاکستان های ایران آذربایجان شرقی و غربی، قزوین، خراسان رضوی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، چهار محال و بختیاری، کهکیلویه و بویر احمد، کردستان، فارس، لرستان و غیره می باشد.

شکل شناسی کرم خوشه خوار انگور

تخم

 بطول0.6-0.8 ميليمتر، رنگ آن زرد متمايل به سفيد است و با چشم غیر مسلح بسختی ديده میشوند.

لارو

 لارو سنین آخر 10 -11 ميليمتر طول دارند. رنگ آن ها در ابتدا سفيد و بتدريج به سبز متمايل به زرد تا قهوه ای تغيير رنگ ميدهد. پيش گرده و سر در لاروها سياه رنگ است.

شفيره

5-6 ميليمتر طول دارد و قهوه ای روشن تا تيره میباشند.

حشره کامل

 شبپره اي بالغ با بال هاي باز حدود 12 ميليمتر عرض و طول بدن حدود 6 ميليمتر ميباشد. بال جلويي دارای زمینه قهوه اي روشن همراه با دو نوار عرضي روشن است. در بخش مياني آن لكه هاي با نقش نگار تيره ديده مي شود و نوارها بطور متناوب بين لكه ها واقع شده اند. در حاشيه انتهايي بال جلویی ريشك هايي روشن مشاهده میشود.

نحوه خسارت به کرم سرشاخه خوار انگور

لاروها در بهارهای سرد زودتر از مرحله گلدهي مو بیرون آمده و براي بقا، از قسمت هاي مختلف گياه از جمله جوانه هاي گل باز نشده تغذيه ميكند. لاروها به بوي انتشار یافته از برگ هاي سبز و خوشه هاي انگور آلوده به كپك خاكستري توجه بیشتری نشان می دهند. فعاليت این آفت از طريق تارهاي موجود روی خوشه مشخص میشود. لارو نسل اول از جوانه هاي در حال گلدهي، غنچه ها و در برخي موارد نيز از جوانه هاي رويشي تغذيه کرده که با ایجاد تارهايي روی میزبان مشخص میشود  و در نهایت سبب خشكیدگی گل ها، جوانه ها و ريزش آن ها ميشوند. لارو نسل دوم از گوشت غوره تغذيه و بر اثر تغذيه، پوست غوره خاكي رنگ، چروكيده و در نهايت حبه ها ريزش ميكنند. خسارت اصلی مربوط به لارو نسل سوم بوده که با تغذیه از خوشه هاي خسارت مستقیم و غیرمستقیم به میزبان میزنند.

زیست شناسی

تعداد نسل كرم خوشه خوار انگور براساس مناطق جغرافيايي مختلف،  از 2-5 نسل در سال گزارش شده است. در بين عوامل محيطي، دما و طول روز، نقش مهمی در فعاليت زيستي آفت دارند. شفيره در داخل پيله هاي ابريشمي در زير پوستك و شكاف هاي تنه درخت، لا به لاي برگ هاي زير درختچه، داخل خاك و حتي داخل شكاف ديوارها زمستانگذراني میکند. حشرات كامل، فعاليت شبانه داشته و پرواز آنها از غروب آفتاب شروع و به اوج خود می رسد. بالغین پس از تغذيه، جفتگيري کرده و شروع به تخمريزي ميكنند. حشرات ماده تخم هاي خود را در بهار بصورت انفرادي يا دستجات 2-3تایی روي براكته ها، گلبرگ ها، ساقه جوانه هاي گل دهنده و در تابستان روي خوشه ها ميگذارند. حشرات ماده روی محل هایی كه سابقه آلودگي داشته باشند تخمریزی میکند زیرا حضور لارو در آن محل به منزله با ارزش بودن آن منبع غذايي، نفوذ آسان و از نظر شرايط محيطي مناسب و مطلوب میباشند. هر ماده بطور متوسط 160 تخم گذاشته و تفریخ تخم بسته به شرايط محيطی 7-11 روز طول ميکشد. لارو داراي پنج سن لاروي هستند كه لاروهاي نئونات تحرک داشته، براي شروع تغذيه، داربست ابريشمي در اطراف دم ميوه ایجاد کرده و بعد از استقرار، لانه ابريشمي را در اطراف خوشه گسترش داده و درون آن تغذيه ميکند. لاروهاي بزرگ در داخل تار كاملا قابل رويت بوده، سپس در داخل شكاف تنه درخت، اطراف علف هاي هرز، برگ هاي لوله شده، زيرپوستك تنه درخت و خاك تبديل به شفيره مي شوند.

ردیابی و کنترل کرم خوشه خوار انگور

با توجه به اين كه زمستانگذراني خوشه خوار انگور بصورت شفيره است، نمونه برداري ها باید در آغاز فصل رویش در مرحله شکفتن جوانه مو (از اوایل اردیبهشت تا شهریورماه) از جمعيت حشرات كامل و با استفاده از تله هاي فرموني انجام ميگيرد.

نوع و نحوه تله گذاری:

تله‌ دلتا و تله قیفی برای ردیابی و کنترل این آفت توصیه شده است. تله ها باید از ابتدای اسفند ماه جهت پایش مستمر در ارتفاع مناسب کار گذاشته شود. معمولا تله ها در باغات ایستاده در ارتفاع 1.5 متری و در باغات خوابیده یا جوی-پشته ای در ارتفاع 70 سانتیمتری از سطح زمین در سایه انداز درخت نصب میگردد. تله گذاری عمود بر مسير جريان باد و دهانه تله در مسير حركت باد باشد، به نحوی كه جريان هوا از داخل آن عبور كند.

تعداد تله جهت ردیابی: 3-1 تله در هکتار

زمان بازدید: تله ها باید هر 7 تا 10 روز بازدید شوند.

زمان تعویض فرمون:  کپسول فرومون هر 3-4 هفته یکبار تعویض شود.

شرایط نگهداری: در دمای زیر صفر در یخچال برای 2 سال نگهداری شود.